Bevindingen van de NIMBY-ochtend

Op 13 mei organiseerde Samen Geloven een werkochtend voor predikanten met als thema ‘Not in my backyard’. De aanleiding was het landelijke en lokale maatschappelijke sentiment rond migratie en asiel. Zo ontstaat bijvoorbeeld in veel woonplaatsen grote sociale onrust rond de aangekondigde komst van een asielzoekerscentrum. Hoe verhoud je je tot deze problematiek als voorganger, zowel persoonlijk als professioneel, als pastor en als profeet?

We delen hieronder 12 bevindingen uit de bijeenkomst:

Observaties

  1. Gastvrijheid zou een topprioriteit van elke gemeente moeten zijn. In Romeinen 12:13 staat de opdracht om gastvrij te zijn. Paulus gebruikt hier voor gastvrijheid het Griekse woord philoxenia: liefde voor de vreemdeling. Bovendien staat er het werkwoord ‘najagen’. Liefhebben van vreemdelingen en dus ook asielzoeker zou voor elke gemeente hoog op de agenda moeten staan.
  2. Kerkenraden zijn vaak verlegen met protesten rond aangekondigde AZC’s en zijn soms bang om zich uit te spreken. Een van de redenen is dat soms ook gemeenteleden eraan meedoen.
  3. Je als voorganger publiekelijk uitspreken (door een vreedzaam positief geluid te laten horen) kan sociale gevolgen hebben: je buren willen je niet meer kennen, je staat tegenover gemeenteleden die tegen de komst van het AZC zijn en je kan fysiek bedreigend worden.
  4. In veel traditionele Nederlandse kerken zitten nauwelijks mensen met migratieachtergrond en dat veroorzaakt blinde vlekken. Het gevaar is dat er in discussies rond migratie/komst van een AZC over, maar niet met hen gesproken wordt. En dat beleid rond gastvrijheid niet samen met hen wordt gemaakt.
  5. Er is soms sprake van racisme in de kerk. Erover zwijgen, het vergoelijken of er neutraal in staan, houdt het onrecht in stand. Er is profetische theologie nodig die het concreet benoemt.

 

Wat genoemd werd als helpend

  1. Investeer als voorganger en kerk in goede contacten met plaatselijke maatschappelijke netwerken zoals de overheid, instellingen, organisaties en verenigingen. Dat komt van pas als er lokaal onrust ontstaat.
  2. Je hoeft als voorganger niet je eigen mening te verkondigen maar je kan putten uit de bijbel als gemeenschappelijke bron: daar staat veel in als het gaat om gastvrijheid en migratie.
  3. De bijbelverhalen zijn vaak duidelijk en verbindend. Je hoeft niet altijd een concrete toepassing te maken, de teksten spreken voor zich.
  4. Het is belangrijk niet alleen af te gaan op angst en vooroordelen in een gemeente, maar ook vertrouwen uit te spreken in de gemeenschap: jullie kunnen samenleven met anderen van buiten.
  5. Het is belangrijk om je ook te verbinden met gemeenteleden die op extreemrechtse partijen stemmen. Bij polarisatie kan de ‘de-escalatieladder’ van F. Glasl helpen in de communicatie.
  6. Een blijvend aandachtspunt is om tegelijkertijd profetisch en pastoraal preken. Dit is niet eenvoudig en je hierin scholen is nodig.
  7. Wees als predikant en kerkelijke gemeente ook pastoraal beschikbaar voor migranten die met negatieve sentimenten te maken krijgen. Het is van belang ook hun verhaal en stem te blijven horen.
12 bevindingen van de werkochtend ‘Not in my backyard’ voor voorgangers.

Tenslotte

Je plek als voorganger innemen als het spannend wordt, vraagt wijsheid, geloof en moed. Nynke Dijkstra hield tijdens een verhitte inspraakavond in het gemeentehuis een pleidooi voor ruimhartige gastvrijheid. Kort daarvoor dacht ze aan de woorden van haar vader die tegen haar als kind zei: ‘Recht je rug, bid, wees niet bang en spreek je uit.’ Dat is misschien wel de belangrijkste les van de werkochtend.

Wil je een uitgebreider verslag van de werkochtend, vraag dit dan aan via info@samengeloven.org 

Verder lezen:

18. Andere motivatie

Verzin een activiteit die bij jouw specifieke motivatie past en mail die naar ons. Wie weet krijgt hij ook een plekje hier op de website!

17. Missionair

Leg contact. Organiseer een barbecue met een praatje over geloof. Start een geloofscursus zoals een Al Massira of een Alphacursus. Of begin met een bijeenkomst geschikt voor mensen van een bepaalde culturele achtergrond.

16. Kerkgebouw

Maak een tentoonstelling met vertegenwoordigers van alle hurende gemeenten. Verzamel foto’s van de activiteiten en leden van de verschillende kerken. Schrijf er teksten bij en hang het op in de centrale hal of bij de ingang of koffieruimte in het gebouw. Leer elkaar beter kennen tijdens een gezamenlijke viering.

15. Interesse in andere culturen

Bezoek een internationale kerk in je buurt. Ga in gesprek met de mensen daar. Wat zijn de overeenkomsten en wat de verschillen met wat je gewend bent? Wat kan je van hen leren? Hebben zij behoefte aan contact? Vraag een dorpsgenoot tijdens een gemeentebijeenkomst om iets van zijn of haar cultuur te delen. 

14. God beter leren kennen

Plan een kampvuuravond. Nodig christenen van verschillende culturele achtergronden uit. Doe een gespreksronde: wat is jouw favoriete bijbeltekst en waarom?  Of vraag wanneer mensen voor het laatst iets van God ervaren hebben en hoe dat voor hen was? Vraag mensen uit verschillende culturen om een getuigenis te delen in je kerkdienst.

13. Verjonging

Organiseer als kerk een kindermiddag waar je alle kinderen uit de buurt voor uitnodigt en speciaal kinderen uit andere culturen. Of regel een moeder-kind ochtend.

12. Groei

Nodig migrantenchristenen uit voor een themadienst en geef ze een rol in de liturgie. Zorg voor vertaling in je dienst. Ook hier past een gezamenlijke maaltijd.

11. Helpen

Kijk of je met je kerk de voedselbank kan helpen. Financieel, maar ook als vrijwilliger. Raak daar met mensen in gesprek. Of doe een kledingruil in je kerk na de dienst of zorg voor weggeeftafel.

10. Bewogenheid

Vraag mensen van een andere culturele achtergrond naar hun leven en hun familie. Luister aandachtig en zet het contact voort. Wees bereid om vriendschap te sluiten. Je kan ook gebed voor en met vluchtelingen organiseren. Of praktisch aan de slag via vluchtelingenwerk.

9. Gelijkwaardigheid

Gelijkwaardigheid. Kijk eens rond. Welke taak in je kerk zou jij samen met iemand van een andere cultuur kunnen uitvoeren? Wie kan je vragen om dat met jou te doen? Zorg ervoor dat dan niet jij de leiding hebt maar dat je die ander ruimte geeft om dat op te pakken.

8. Internationale oriëntatie

Verdiep je via internet en boeken in één van de culturen van mensen die in je buurt wonen. Leer wat woorden van hun taal. Maak kennis en vraag of je van hun eten mag proeven en wees geïnteresseerd in het land waar ze vandaan komen. Laat andere mensen profiteren van jouw kennis en ervaring en organiseer een toerustingsavond.

7. Mensgericht

Nodig mensen bij je thuis uit die een andere culturele achtergrond hebben of ga bij ze op bezoek. Luister naar hun verhalen en deel je eigen verhalen met hen. Start een verhalenproject.

6. Omgeving

Vorm een beeld van hoe je buurt nu samengesteld is qua bevolking. Cijfers kan je vinden op CBS. Welke etniciteiten zijn er en met welke heb jij of anderen uit de gemeente contact? Maak er een rapport van en deel dat met andere gemeenteleden of de kerkenraad. Overweeg een Samen Geloven traject.

5. Bijbel

Ga met een groepje mensen bidden voor de vreemdelingen en de mensen die er niet bij horen in jouw omgeving en bid om leiding wat jullie zelf concreet kunnen doen. Maak een welkomstpakketje voor nieuwe mensen die in je wijk komen wonen.

4. Verrijking

Ga samen met een interculturele groep een avond intercultureel bijbellezen. Deel met elkaar hoe het bijbelgedeelte jou raakt. Als het goed bevalt kan je natuurlijk een groep starten.

3. Sociale gerechtigheid

Kijk of je in je eigen kerk bewustwording kan bevorderen door een gespreksavond over racisme te organiseren. Of begin praktisch met het aanbieden van taalles in je kerk, of begin met het bezoeken van mensen in het AZC en vraag waar zij tegen aan lopen.

2. God's koninkrijk

Internationale muziekavond of sing-in organiseren. Bereid liederen voor uit verschillende talen en laat mensen uit andere culturen ook zelf liederen zingen of laten horen. Of bezoek een internationale kerk. Kijk ook eens bij motivatie 6

1. Inclusie

Kook een gezamenlijke maaltijd, die je samen opeet. Of organiseer een serie kookworkshops met eten en koks uit verschillende culturen. Nodig mensen uit voor de activiteiten van je kerk.